Jest rok 1974. Zbliża się koniec ostatniej, prowadzonej przez Portugalczyków wojny kolonialnej. W czasie postojów patrolu w afrykańskim buszu, jego dowódca, porucznik Gabrita – absolwent historii opowiada swym kompanom-żołnierzom historię ich ojczyzny, Portugalii. Zaczyna od świtu epoki żelaza, 500 lat przed narodzinami Chrystusa, kończy na dniu rewolucji i upadku reżimu w Portugalii, 25 kwietnia 1974 roku. Przypomina wyprawy, jakie portugalscy odkrywcy podejmowali w XV wieku, wysiłki Portugalii w celu stworzenia ogólnoświatowego imperium. Analizuje wydarzenia, jakie doprowadziły do utraty tego imperium – wojnę z Hiszpanami, niepowodzenia w Afryce. Porucznik, a tym samym reżyser, koncentruje się na dniach niepowodzeń, a nie chwały Portugalczyków.